اگر از نخ‌دندان کشیدن صرف‌نظر می‌کنید، شاید لازم باشد تجدیدنظر کنید؛ زیرا سلامت قلبتان در گرو آن است. پژوهشی جدید از دانشگاه هیروشیما نشان داده است که باکتری Porphyromonas gingivalis (که عامل بیماری لثه است) می‌تواند وارد جریان خون شود و خود را به قلب برساند. این باکتری با القای فیبروز یا تشکیل بافت اسکار در دهلیز چپ، ساختار طبیعی قلب را بر هم می‌زند، سیگنال‌های الکتریکی را مختل می‌کند و خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی (AFib) را افزایش می‌دهد.
فیبریلاسیون دهلیزی یک اختلال جدی در ریتم قلب است که می‌تواند منجر به سکته، نارسایی قلبی یا دیگر عوارض خطرناک شود. مطالعات پیشین نیز حاکی از آن بوده‌اند که بیماری لثه با افزایش ۳۰ درصدی خطر ابتلا به AFib همراه است. اکنون شواهد قوی‌تری به‌دست آمده است که این باکتری از لثه‌های ملتهب به دهلیز چپ قلب نفوذ کرده و مستقیماً باعث ایجاد و پیشرفت این عارضه می‌شود.
پژوهشگران در این مطالعه، مدل حیوانی از موش‌هایی ایجاد کردند که در پالپ دندان آنها، سویه تهاجمی W83 از باکتری P. gingivalis تزریق شده بود. پس از ۱۸ هفته، این موش‌ها ۶ برابر بیشتر از گروه کنترل دچار آریتمی شدند و در ۳۰ درصد موارد، فیبریلاسیون دهلیزی قابل القا مشاهده شد (در برابر تنها ۵ درصد در گروه بدون عفونت). بافت قلب این موش‌ها فیبروزه و سفت شده و DNA باکتری نیز در آن شناسایی شد.
جالب آن‌که در مطالعه‌ای جداگانه روی بافت قلب ۶۸ بیمار انسانی مبتلا به AFib که تحت جراحی قرار گرفته بودند، وجود P. gingivalis نیز در دهلیز چپ تأیید شد و میزان آن در بیماران دچار بیماری شدید لثه بیشتر بود. این یافته‌ها نشان می‌دهد که این باکتری با توانایی مخفی شدن درون سلول‌ها و فرار از نابودی، می‌تواند بدون جلب توجه سیستم ایمنی، التهاب مزمن ایجاد کرده و آسیب به قلب را رقم بزند.
نویسندگان این پژوهش پیشنهاد می‌کنند که درمان بیماری لثه ممکن است نقش پیشگیرانه‌ای در برابر فیبریلاسیون دهلیزی داشته باشد. آنها همچنین در تلاش‌اند همکاری میان پزشکان قلب و دندانپزشکان را در استان هیروشیما تقویت کرده و این رویکرد بین‌رشته‌ای را به‌صورت ملی گسترش دهند.
منبع:
Atrial Translocation of Porphyromonas gingivalis Exacerbates Atrial Fibrosis and Atrial Fibrillation. Circulation, 2025; DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.124.071310
تهیه و تنظیم: سید طه نوربخش
نظارت و تأیید: فائزه محمدهاشم-متخصص ژنتیک