ارتباط ژنتیکی بین عوارض بارداری و افزایش خطر بیماری‌های قلبی

مدت‌هاست که مشخص شده است، برخی عوارض بارداری می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی را در زنان در سال‌های پس از زایمان افزایش دهند. اما پژوهش جدیدی نشان می‌دهد که حتی خواهران این زنان نیز ممکن است در معرض خطر بالاتر بیماری‌های قلبی باشند، که این موضوع نشان می‌دهد این خطرات ممکن است از طریق ژنتیک در خانواده‌ها به اشتراک گذاشته شوند.

اَنگلا مانتل، نویسنده اصلی این مطالعه و دانشیار اپیدمیولوژی بالینی در مؤسسه کارولینسکا در سولنا، سوئد، می‌گوید:” شناسایی زودهنگام همه این زنان ممکن است برای ارائه درمان‌های پیشگیرانه در برابر عوارض بارداری، مشاوره سبک زندگی و پیگیری برای ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی عروقی ضروری باشد.”

عوارضی مانند زایمان زودرس و پره‌اکلامپسی (افزایش ناگهانی فشار خون) از مشکلات شایع اما خطرناک بارداری هستند. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که تجربه این مشکلات، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را در سال‌های بعدی زندگی زنان افزایش می‌دهد.

بررسی نقش ژنتیک

ابتدای مطالعه هیچ سابقه‌ای از بیماری‌های قلبی نداشتند، مورد بررسی قرار دادند.

اکثر این زنان هرگز تجربه‌ای از عوارض دوران بارداری نداشتند، اما در این مطالعه حدود ۱۶۶,۰۰۰ زن با سابقه مشکلات بارداری و ۶۱,۰۰۰ خواهر آن‌ها که خودشان هرگز دچار این عوارض نشده بودند، نیز گنجانده شدند.

این تیم سوابق پزشکی این زنان را به‌طور میانگین به مدت ۱۴ سال پیگیری کردند. همان‌طور که انتظار می‌رفت، زنانی که سابقه عوارض بارداری داشتند، در مقایسه با زنانی که این مشکلات را تجربه نکرده بودند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی بودند. اما یافته شگفت‌انگیز این بود که خواهران این زنان نیز ۴۰ درصد بیشتر، در معرض خطر مشکلات قلبی قرار داشتند، حتی با وجود اینکه خودشان چنین عوارضی را در بارداری تجربه نکرده بودند. این نتیجه نشان می‌دهد که خطر بیماری‌های قلبی پس از بارداری پرخطر، صرفاً به خود بارداری محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی نیز باشد.

به عبارت دیگر، عوارض بارداری ممکن است نشانه‌ای از یک خطر ژنتیکی نهفته برای بیماری‌های قلبی در بستگان نزدیک فرد باردار هم باشد. این مطالعه تأکید می‌کند که برای شناسایی و مدیریت به‌موقع خطرات بیماری‌های قلبی در زنان و خانواده‌های آن‌ها، باید رویکردی جامع‌تری اتخاذ شود.

منبع:

Karolinska Institute, news release, Feb. 7, 2025

تهیه و تنظیم: سید طه نوربخش

تأیید و نظارت: دکتر فائزه محمدهاشم-متخصص ژنتیک