تحقیقات جدید نشان می‌دهد که یک آزمایش ژنتیکی سریع می‌تواند به هدایت دستان جراحان در حین برداشتن دقیق تومورها از بیماران مبتلا به سرطان مغز کمک کند.
این آزمایش می‌تواند سطح سلول‌های سرطانی را در یک نمونه بافت در مدت ۱۵ دقیقه اندازه‌گیری کند. این مدت زمان به اندازه‌ای سریع است که بتواند بازخورد لازم را به جراحان در حین عمل جراحی ارائه دهد. محققان اعلام کردند که این تست ژنتیکی قادر است حتی تا پنج سلول سرطانی در هر میلی‌متر مربع از بافت را تشخیص دهد.
این ویژگی باعث می‌شود که این آزمایش به اندازه‌ای سریع و دقیق باشد که بتواند به عنوان اولین ابزار عملی از این نوع برای تشخیص سلول‌های سرطانی در حین جراحی مغز مورد استفاده قرار گیرد.
دکتر دانیل اورینگر، استادیار جراحی مغز و اعصاب و پاتولوژی در دانشکده پزشکی NYU Grossman و یکی از محققان ارشد این مطالعه، در بیانیه‌ی خبری گفت: “برای بسیاری از سرطان‌ها، مانند تومورهای مغزی، موفقیت جراحی سرطان و جلوگیری از بازگشت آن بستگی به میزان برداشتن تومور و سلول‌های سرطانی اطراف آن به صورت ایمن دارد.”
آزمایش جدید و سریع :Ultra-Rapid droplet digital PCR
این آزمایش که Ultra-Rapid droplet digital PCR نام دارد که نسخه‌ای بهبودیافته از تست استاندارد droplet digital PCR است. مدت زمان انجام تست استاندارد برای ارائه نتیجه چندین ساعت است، اما نسخه جدید به شکل قابل‌توجهی سریع‌تر عمل می‌کند.
اورینگر توضیح داد:
“با استفاده از Ultra-Rapid droplet digital PCR، جراحان اکنون می‌توانند تشخیص دهند که کدام سلول‌ها سرطانی هستند و چه تعداد از این سلول‌های سرطانی در یک ناحیه خاص از بافت حضور دارند، با دقتی که تاکنون امکان‌پذیر نبوده است.”
نتایج آزمایش روی بیماران مبتلا به سرطان مغز:
طبق نتایج منتشر شده در تاریخ ۲۵ فوریه ۲۰۲۵ در مجله Cell، این تست در بیش از ۷۵ نمونه بافتی از ۲۲ بیمار در بیمارستان NYU Langone مورد آزمایش قرار گرفت و نتایج آن با آزمایش استاندارد droplet digital PCR مطابقت داشت.
تمامی این بیماران تحت عمل جراحی برای برداشتن تومور گلیوما (نوعی از سرطان مغز)، قرار داشتند. محققان همچنین گزارش دادند که این تست توانست نمونه‌های حاوی سلول‌های سرطانی و نمونه‌های بدون سرطان را به‌درستی تشخیص دهد.
دکتر گیلاد اورونی، یکی از محققان ارشد و متخصص ژنتیک در مرکز ژنتیک انسانی و ژنومیک در دانشکده پزشکی NYU Grossman، گفت:
“مطالعه ما نشان می‌دهد که Ultra-Rapid droplet digital PCR می‌تواند ابزاری سریع و کارآمد برای تشخیص مولکولی سرطان مغز در حین جراحی باشد و همچنین پتانسیل استفاده برای سرطان‌های خارج از بافت مغز را نیز دارد.”
بهینه‌سازی و برنامه‌های آینده
محققان این تست را با بهینه‌سازی مراحل مختلف آزمایش استاندارد توسعه دادند. به عنوان مثال:
مدت‌زمان لازم برای استخراج DNA از نمونه‌های تومور را از ۳۰ دقیقه به کمتر از ۵ دقیقه کاهش دادند.
زمان موردنیاز برای پردازش نمونه‌ها را از ۲ ساعت به کمتر از ۳ دقیقه کاهش دادند.
گام بعدی، اتوماسیون این تست برای سرعت و سهولت بیشتر در حین جراحی است. علاوه بر این، محققان قصد دارند این روش را برای سایر انواع سرطان نیز تطبیق دهند. با این حال، آن‌ها هشدار دادند که این تست تا زمانی که بهینه‌سازی بیشتر نشده و تحت آزمایش‌های بالینی قرار نگیرد، به‌صورت گسترده در دسترس نخواهد بود.
منبع:
NYU Langone Health/NYU Grossman School of Medicine, news release, Feb. 25, 2025.
تهیه کننده: سید طه نوربخش کارشناسی ارشد ژنتیک انسانی
تایید و نظارت: فائزه محمدهاشم متخصص ژنتیک
