COPD چیست و چرا مهم است؟
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) یک بیماری التهابی مزمن ریه‌ها است که باعث تنگی مسیرهای هوایی و کاهش عملکرد تنفسی می‌شود. این بیماری معمولاً در اثر قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا آلودگی هوا ایجاد می‌شود.
هدف مطالعه
پژوهشگران دانشگاه منچستر بریتانیا، به رهبری دکتر جیمز بیکر و دکتر سایمون لیا، تلاش کردند بررسی کنند که تجمع ذرات کربن در سلول‌های ایمنی ریه (ماکروفاژهای آلوئولی) چگونه می‌تواند بر عملکرد این سلول‌ها و ریه تأثیر بگذارد.
روش تحقیق
نمونه‌های بافت ریه از ۴۳ فرد شامل ۲۸ نفر مبتلا به COPD و ۱۵ نفر سیگاری سالم) که برای جراحی مشکوک به سرطان ریه بستری بودند، گرفته شد. هیچ‌کدام از نمونه‌ها حاوی سلول سرطانی نبود. با استفاده از میکروسکوپ، اندازه سلول‌ها و مقدار تجمع کربن در آنها بررسی شد.
نتایج اصلی پژوهش
سلول‌های ماکروفاژ آلوئولی بیماران COPD بیش از ۳ برابر بیشتر از سیگاری‌های سالم، کربن در خود داشتند. هرچه تجمع کربن بیشتر بود، اندازه سلول نیز بزرگ‌تر و عملکرد تنفسی با شاخص FEV1% ضعیف‌تر بود. آزمایش‌های آزمایشگاهی نشان داد که تماس با ذرات کربن باعث افزایش التهاب سلولی و تولید بیشتر پروتئین‌های التهابی می‌شود.
تفاوت COPD با تأثیر سیگار کشیدن
دکتر لیا توضیح داد:”مقایسه بین بیماران COPD و افراد سیگاری سالم نشان داد که این تجمع کربن صرفاً ناشی از سیگار نیست. بلکه ماکروفاژهای افراد مبتلا به COPD ذاتاً با سلول‌های دیگر متفاوت‌اند و ممکن است توانایی پاکسازی کربن از ریه را نداشته باشند.”
دیدگاه کارشناسان
پروفسور فابیو ریچاردولو، رئیس گروه بیماری‌های راه هوایی انجمن ریه اروپا گفت:”این پژوهش نشان می‌دهد که COPD با تجمع غیرعادی کربن در سلول‌های ریه همراه است که ممکن است به التهاب مزمن و کاهش عملکرد ریه منجر شود. همچنین ارتباطی بین آلودگی هوا و ایجاد یا تشدید COPD را مطرح می‌کند.”
پیامدها و اقدامات آینده
- مطالعه بر روی چگونگی انباشت تدریجی کربن در طول زمان در سلول‌های ریه
- بررسی مکانیسم‌های پاکسازی ناکارآمد در افراد مبتلا به COPD
- توسعه درمان‌های هدفمند برای جلوگیری از التهاب ناشی از آلودگی
منبع:
Alveolar macrophage carbon is associated with COPD severity. ERJ Open Research, 2025; 00933-2024 DOI: 10.1183/23120541.00933-2024
تهیه و تنظیم: سید طه نوربخش
تأیید و نظارت: فائزه محمدهاشم متخصص ژنتیک
